De Duurzaamheidsconferentie van de Alphense gemeenteraad was een gezellige en vooral leerzame bijeenkomst. Zaterdag 11 oktober waren zo’n honderd mensen naar het Alphense gemeentehuis gekomen om te luisteren naar vooral Alphense mensen met Alphense initiatieven.

Helga van Leur, nog steeds bekend als weervrouw, was de dagvoorzitter. Zij is meteoroloog en houdt zich tegenwoordig vooral bezig met weer, klimaat en duurzaamheid. Van Leur trapte de conferentie af met een interessante presentatie over ons klimaat en hoe dat wereldwijd werkt.

Klimaat

Het woord klimaat roept veel weerstand op, ‘klimaat’ klinkt ook niet alsof gewone mensen hier iets mee te maken hebben. Maar, we hebben allemaal wel degelijk met de gevolgen van een ander klimaat te maken. Voorbeelden zijn overstroomde straten na hevige regenval, hete droge zomers waardoor oogsten tegenvallen, planten en dieren die verdwijnen.

Er zijn vaker hevige regenbuien waardoor straten onderlopen. Dat het water niet snel genoeg weg kan lopen, heeft in steden vooral te maken met te veel steen en te weinig planten in tuinen en plantsoenen. Dat is gemakkelijk te verhelpen, in je eigen voortuin. Daarom is het ook heel mooi dat gemeente Alphen aan den Rijn samen met woningcorporatie Woonforte de Steenbreker van het jaar 2025 heeft gewonnen met een project in het Groene Dorp.

Een plant die in hoog tempo verdwijnt, is de beuk. Dat komt, zo vertelde Van Leur, door de klimaatverandering. De beuk heeft geen diepe wortels. Daarom heeft juist deze boom last van een paar hete droge zomers achterelkaar met daarna een flink aantal hevige regenbuien. De droge wortels kunnen de nattigheid niet opnemen en verrotten. Daardoor verdwijnen hele lanen met bomen die soms al een eeuw oud zijn.

Alphense initiatieven

Er zijn in Alphen aan den Rijn allerlei initiatieven waaraan inwoners kunnen meewerken. Veel van deze initiatieven worden gesteund door het Alphense bedrijfsleven, verenigd in ondernemingsvereniging VOA. En, door EDBA dat gevraagd en ongevraagd adviezen aan het college van burgemeester en wethouders geeft. Ook over het beheersen van gevolgen van klimaatverandering.

In een panel gaven VOA, EDBA, Alphen Schittert, Energiek Alphen en de klimaatburgemeester hun mening en ideeën over wat mensen ‘zelf kunnen doen’. Dat blijkt veel meer te zijn dan je zomaar zou denken: ‘Er zijn veel dingen die we zelf kunnen doen’. Zo organiseert Alphen Schittert elke maand een opruimbeurt voor een Alphense buurt en is Energiek Alphen bezig met een lokaal energienetwerk in Benthuizen. De klimaatburgemeester verzorgt een ‘vertaalslag’ tussen wetenschap en ‘de mensen’.

Gesprek met Lodewijk

Lodewijk Hoekstra was voorheen bekend door keurig bestrate tuinen op televisie, maar tegenwoordig houdt hij zich vooral bezig met zoveel mogelijk inheemse planten en dieren in de tuin. ‘Onkruid bestaat niet’, is dan een heel belangrijk uitgangspunt. ‘We moeten netjes maken loslaten’, aldus Hoekstra. Hoekstra ging in gesprek met Marcel Eilers van Eetbaar Alphen. Dit is een project van de gemeente over en voor lokale voedselproductie.

Wat hij hiermee bedoelt, is dat insecten afkomen op inheemse dus lokale planten. Onze insecten leven van onze bloemen en planten. Zij kunnen niets met een fraaie klimplant uit de Himalaya en zeker niets met een versteende tuin. Daarom zijn er steeds minder insecten, zeker in de stad. Het gevolg van veel minder insecten is dat er ook veel minder vogels zijn. Vogels leven namelijk van insecten. Het is hun voedsel.

Energie is een grote uitdaging

Energie is het eerste waaraan inwoners echt goed merken dat er iets mis is. De netcongestie in heel Nederland is inmiddels berucht. Ook in Alphen aan den Rijn zijn de gevolgen van een overbelast energienetwerk te merken. De grootste uitdaging is niet het opwekken van energie, maar energie op het juiste moment op de juiste plek krijgen.

Vandaar dat er lokale initiatieven worden ontwikkeld. Zo is Energiek Alphen druk bezig met de pilot Glanskern Benthuizen. In dit dorp is een kleine groep bezig met een eigen manier om energie aan te kopen en op te wekken. ‘Gemeenschappen kunnen loskomen van het energienet, bijvoorbeeld door gebruik van accu’s.’

Goede sfeer

De Duurzaamheidsconferentie van zaterdag 11 oktober is een initiatief van de Alphense gemeenteraad. De leden, zij vertegenwoordigen alle partijen, van de Werkgroep Duurzaamheid hebben de conferentie met z’n allen georganiseerd. Voor Nieuw Elan zat raadslid Clemens Boere in de organisatie. Tijdens de hele dag heerste er een gemoedelijke en gezellige sfeer. Dat is opmerkelijk omdat klimaat en duurzaamheid lastige onderwerpen zijn en er moeilijke keuzes moeten worden gemaakt. In ieder geval zijn organisatie, sprekers en deelnemers een heel stuk wijzer geworden. Het onderliggende thema blijkt dichtbij mensen te staan: ‘Wat kunnen wij zelf doen om het beter te maken voor ons allemaal?’

De tekst is een persoonlijk verslag van de conferentie door Eveline Verhoeve, fractieondersteuner van Nieuw Elan.

Voor een foto-impressie kijk op de facebookpagina van Nieuw Elan.